KARADENİZ'İN İNCİSİ SAMSUN
Samsun, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık on altıncı
şehri. Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alır ve bölgenin en
kalabalık şehridir. On yedi ilçenin bulunduğu Samsun'un genel yönetimi
Samsun Büyükşehir Belediyesi ve valilik tarafından sağlanmaktadır. Kuzeyinde
Karadeniz, doğusunda Ordu, güneyinde Tokat ve Amasya, batısında ise Çorum ve
Sinop illeri ile çevrilidir.
Karadeniz Bölgesi'nin eğitim, sağlık, sanayi, ticaret,
ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan Samsun kalkınmada birinci
derecede öncelikli yörelerden olup "Karadeniz'in Başkenti" ve
"Atatürk'ün Şehri" olarak tanıtılmaktadır. Karayollarıyla Karadeniz
Bölgesi'ni İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'ne bağlayan Samsun aynı
zamanda bir liman şehridir ve geniş hinterlandı ile bir lojistik merkezidir.
Yerleşim geçmişi MÖ 60.000 yılına dek uzanan Samsun'a
yerleşen ilk topluluk MÖ 5000-3500 arasında buraya gelen Kaşkalardır.
Kaşkaların ardından Hitit ve Amazon dönemlerini yaşayan şehir MÖ 1182 ile MÖ
546 yılları arasında sürekli el değiştirmiş ve bu yıldan itibaren Pers
hakimiyetine girmiştir.
Perslerin ardından
Pontus, Roma, Bizans egemenliği gören Samsun bunların ardından bir Ceneviz
kolonisi haline gelmiştir. Bu dönemde
Danişmendliler Beyliği tarafından kuşatılan Samsun alınamamış ve şehrin hemen
yanına "Müslüman Samsun" adıyla yeni bir şehir kurulmuştur.
I. Mehmed dönemine
dek iki Samsun şehri de varlığını sürdürmüş, bu dönemde her iki şehir de
Osmanlı Devleti topraklarına katılarak birleştirilmiştir. 1422-1428 yılları
arasında Osmanlı hakimiyetinden çıkan Samsun tekrar Osmanlı toprağı olmuş ve
1923 yılında Türkiye Cumhuriyetinin ilanına dek bu durumunu sürdürmüştür.
Türkiye'nin kurulmasına dek uzanan ve 19 Mayıs 1919'da
Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışıyla başlayan sürecin başlangıç durağı olması
nedeniyle özel bir konumu bulunan Samsun "19 Mayıs Kenti" olarak
anılmakta ve 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'na ev sahipliği
yapmaktadır. Ayrıca 1938 yılında resmî
bayram ilan edilen 19 Mayıs günü 1926 yılından beri Samsun'da "Gazi Günü"
adıyla kutlanmaktaydı.
Mustafa Kemal Atatürk de 19 Mayıs'a verdiği önemi o günü
doğum günü olarak kabul ederek göstermiştir.
SAMSUN'UN TANITIM VİDEOSU
SAMSUN'UN TARİHİ YERLERİ
AMİSOS TEPESİ
Samsun şehir merkezine 4 kilometre uzaklıkta olan Amisos
Tepesi, Baruthane olarak adlandırılan bir noktada bulunmaktadır.
Amisos Tepesi yerli ve yabancı turistlerin en çok merak
ettiği yerlerden biridir. Tepeye teleferikle çıkılması bu yolculuğu daha cazip
kılar. Daha sonra bir tırmanışla ulaşacağınız Amisos, büyük ve bir o kadar
büyüleyici manzarasını gözler önüne serer. Deniz ayaklarınızın altında,
yeşillikler çevrenizdeyken keyifli anlar yaşamak kaçınılmaz… Amisos Tepesi’nde
bol bol fotoğraf çekip renkli kareler yakalamak zamanınızı daha keyifli hale
getirecek. Tepede aynı zamanda bir cafe de bulunmaktadır.
BANDIRMA VAPURU
2003 yılında ziyarete açılan Bandırma Vapuru müze gemisinin
aslına uygun inşasına 2000 yılında başlanmıştır. Gemi 19 Mayıs 1919 tarihinde
Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarınıSamsun’a getirmesi ile önemlidir
GAZİ MÜZESİ
Samsun’daki Gazi Müzesi’nin binası, ilk yapıldığı dönemlerde
otel olarak işletilmekteydi. Jean Lonnis Mantika tarafından 1902 yılında inşa
edilen otelin ismi Mantika Palas’tı.
Gazi Mustafa Kemal, Samsun seyahatlerinde bu otelde
konaklamıştır. Otel binası daha sonraki yıllarda Mustafa Kemal’e hediye
edilmiştir. Atatürk’ün ölümünün ardından otel binası Makbule Hanım’a
devredilmiştir. Ardından Samsun Belediyesi tarafından alınıp Cumhuriyet Halk
Fırkası binası olarak hizmet vermiştir. Bina, 1940 yılında ise Gazi Müzesi
olarak ziyarete açılmıştır. Gazi Müzesi’nde Onuncu Yıl Nutku’nun aslı,
Atatürk’le ilgili fotoğraflar, belgeler ve gezi çantası, Bandırma Vapuru’nun
bir maketi sergilenen eserler arasındadır.
DÜNDARTEPE HÖYÜĞÜ
1940-1941 yıllarında ilk arkeolojik kazıların yapıldığı
Dündartepe Höyüğü, Samsun’un şehir merkezine sadece 3 kilometre uzaklıktadır.
Karadeniz’in bu yeşil şehrinde güzel bir gezi planlıyorsanız
eğer Dündartepe Höyüğü gezi rotanızda mutlaka yerini almalı. Höyük, Öksürük
Tepe olarak da adlandırılmaktadır. Yapılan arkeolojik kazılar sonucunda
mühürler, heykelcikler, kemik ağırşaklar, silahlar ve maden buluntuları gün
yüzüne çıkarılmıştır.
TEKKEKÖY MAĞARALARI
Samsun şehir merkezine yaklaşık 14 kilometre uzaklıkta
bulunan Tekkeköy Mağaraları, şehrin kolay ulaşım yoluna sahip tarihi
mekanlarından biridir.
Tekkeköy Mağaraları, aynı ismi taşıdığı Tekkeköy ilçe
merkezine 1 kilometrelik bir mesafede yer alır. Mağaralarda ilk yapılan
arkeolojik kazılar 1941 yılında gerçekleşmiştir. Kazı çalışmalarını Prof. Dr.
Kılıç Kökten yürütmüştür.
Buradaki
mağaralar doğal yollardan oluşmuş, daha sonra oyularak genişletilmiştir.
Tekkeköy Mağaraları’nda yapılan kazılarda; Paleolitik Çağ, Mezolitik Çağ ve
Tunç Çağına ait kalıntılar ortaya çıkarılmıştır. Çıkarılan aletlerden burada
yaşayan halkın daha çok avcılık ve toplayıcılıkla geçindiği bilgisi ele
geçirilmiştir
BAFRA ASARKALE VE KAYA MEZARLARI
Bafra İlçesi'nin 30 km. güneybatısında, Kızılırmak Vadisi
içerisinde ve Altınkaya Barajı yakınındadır. Asarkale, Hellenistik Çağ'a ait
olup savunma (korunma) amacıyla yapılmıştır. Anakayaya oyularak yapılmış adet mezarın da aynı döneme ait olduğu
sanılmaktadır.
MATHER DOLAROSA KİLİSESİ
Ulugazi Mahallesinde yer almaktadır. 1846 yılında yapılan
bina, 1885 yılında kilise olarak kullanılmaya başlanmıştır. İbadete ve ziyarete
açıktır.
AKALAN ŞELALELERİ
Samsun-Bafra'da bulunan Akalan Şelaleleri, aynı ismi
taşıdığı Akalan Köyü sınırları içerisindedir.
Büyüklü küçüklü tam 18 şelaleden oluşmaktadır ve çevresinin güzelliğiyle farklı bir dünyanın kapılarını aralar misafirlerine.
Şelaleler 15 metre yükseklikten düşmektedir. Çevresindeki bitki örtüsünün zenginliği arasında hem piknik yapılabilir hem de doğa sporları
Büyüklü küçüklü tam 18 şelaleden oluşmaktadır ve çevresinin güzelliğiyle farklı bir dünyanın kapılarını aralar misafirlerine.
Şelaleler 15 metre yükseklikten düşmektedir. Çevresindeki bitki örtüsünün zenginliği arasında hem piknik yapılabilir hem de doğa sporları
SAMSUN ATATÜRK ANITI
Samsun-Atatürk Bulvarı üzerindeki iskelede bulunan
Atatürk'ün heykeli, şehrin simgelerinden biridir.
19 Mayıs 1919 yılında Atatürk'ün Bandırma Vapuru'ndan indiği iskelenin önünde bulunan İlk Adım Heykeli, Atatürk'ün doğumunun 100. yılında yapılmıştır.
Milli Mücadele'nin ilk yıllarında Samsun'a giden Atatürk'ün ilk adım attığı yer olan anıt, Mimar Seçkin Viter tarafından tasarlanıp yapılmıştır
19 Mayıs 1919 yılında Atatürk'ün Bandırma Vapuru'ndan indiği iskelenin önünde bulunan İlk Adım Heykeli, Atatürk'ün doğumunun 100. yılında yapılmıştır.
Milli Mücadele'nin ilk yıllarında Samsun'a giden Atatürk'ün ilk adım attığı yer olan anıt, Mimar Seçkin Viter tarafından tasarlanıp yapılmıştır
SAMSUN ATATÜRK EVİ
Atatürk'ün Selanik'teki evinin birebir aynısı İstanbul,
Ankara ve Taşucu'ndan sonra dördüncüsü Samsun Tekkeköy'de aslına uygun olarak
yapılmıştır.
Samsun Ordu karayolu üzerinde, Tekkeköy ilçesindeki bu ev
Kirazlık Köprüsü'nün hemen yanı başında bulunuyor. Atatürk Evi Tekkeköy
Belediyesi'nin imkanları ile yapılmıştır. Mustafa Kemal'in Selanik'te doğup
büyüdüğü, çocukluk ve gençlik yıllarını geçirdiği evin iç ve dış dekorasyonu,
burada özüne en uygun şekilde yapılmıştır.
ŞEHR-İ SAMSUN'DAN MANZARALAR
CANİK BELEDİYESİ
BİSİKLET VE YÜRÜYÜŞ YOLU
SAMSUN SAHİLDEN BİR GÖRÜNTÜ
SAMSUN'DA FAYTON GEZİSİNDEN BİR GÖRÜNTÜ
AMİSOS TEPESİ TELEFERİK
SAMSUN TRAMVAY
SAMSUN ATAKUM PLAJI
SEVGİ GÖLÜ PARKI
SAMSUN SEVGİ KÖPRÜSÜ
Sevgi Köprüsü, Bir kıyı kenti olan Samsun'da Samsunluyu
denizle kucaklaştıran köprü
KALEM TUTAN EL HEYKELİ
Samsun Sahil Yolu kenarında bulunan kalem tutan el heykeli.
Heykel aynı zamanda güneş saatidir.
AMAZON HEYKELİ
Samsun'da yaşadığı varsayılan efsane savaşçı Amazon
kadınlarının balmumu heykellerinin de yer aldığı adayı, 2013'te 100 bin
civarında yerli ve yabancı turist ziyaret etti.
SAMSUN SHERATON HOTEL
MATHER DOLAROSA KİLİSESİ VE SAMSUN ALT GEÇİT
SAMSUN İSKELE
ATATÜRK VE ARKADAŞLARININ KURTULUŞ SAVAŞI YILLARINDA SAMSUN'A ÇIKIŞINI ANLATAN MUMDAN HEYKELLER
SAMSUN BATI PARK
YABANCILAR ÇARŞISI VE SAHİL YOLU
SAMSUN’UN İLÇELERİ:
1-ALAÇAM 2-AYVACIK 3-ASARCIK
4-BAFRA 5-ÇARŞAMBA 6-HAVZA
7-KAVAK 8-LADİK 9-ONDOKUZ MAYIS
10-SALIPAZARI 11-TEKKEKÖY 12-TERM
13-VEZİRKÖPRÜ
14-YAKAKENT
SAMSUN'UN YEMEKLERİ
Mısır Çorbası, Mercimekli Bulgur Pilavı, Keşkek, Kara lahana Çorbası, Hamsili Ekmek, Hamsili Pilav (İli Pilav), Kocakarı Gerdanı (Burma), Yer Pancarı (Yazı Pancarı), Tirit (Kaz Yufkası), Yoğurtlu Çorba, Lepsi, Yahni
Kaz Tiriti
1 adet bütün kaz
300 gr bulgur
600 gr kaz suyu
Yeteri kadar pide
Tuz
Temizlenen kazın deri ve bağırsak civarındaki yağları küçük
küçük doğranarak bir kapta eritilir. Bütün olarak haşlanmış kazın suyundan iki
kepçe su ve tuz konur. Yufkalar dilim dilim kesilerek yağlı suya batırılıp bir
tepsiye dizilir. Kaz suyu ile pişen bulgur pilavı tepsiye dökülür. Üzerine
eritilmiş kaz yağından gezdirilir. Kaz eti parçalara ayrılarak pilavın üzerine
konur. Yağlanmış yufka ile yenilir.
Not: Samsun'un her ilçesinde yapılmakla birlikte daha çok iç
bölgelerde yoğun olarak yenilmektedir.
Samsun Simidi
Samsun'un belki de en tanınmış ürünlerinden biridir simit.
Ülkenin hatta dünyanın pek çok yerinde benzer örnekleri olsa da malzemesinden
pişirilmesine kadar bir takım değişiklikler gösteren Samsun Simidi, lezzet
olarak da çok büyük farklılıklar göstermektedir. Samsun Simidi'nin, mayası
olabildiğince azdır ve mayalama/fermantasyonu kısadır. Hamuru yarı sert olup
pekmezle (genellikle üzüm, dut, elma veya armut pekmezi) ile karıştırılarak
yapılmakta ve bol miktarda susam (100 kg undan üretilen simide 20 kg susam)
kullanılmaktadır. Coğrafi işaret olarak da tescillenmiş olan Samsun simidini
özel kılan en önemli özelliği ise sıcak çay ve peynir eşliğindeki dost
sohbetleridir.
Haluçka
Katı şekilde yoğurulan hamur açılarak ince ince küçük
dikdörtgen prizması şeklinde kesilerek haşlanır. sudan alınır. Yine bir miktar
nohut haşlanır.
Haşlanan hamurun ve fasulyenin bir miktar suyunda hamur ve
nohut pişirilir. Genellikle Vezirköprü ve Köylerimizde kaz kesilip pişirilirken
haluçka çorbası kazın yağlı suyuyla pişirilir. Küçük parçalara ayrılmış tavuk
eti veya kaz eti içine atılır. Baharat, biber, salça ayrı bir kapta kavrulur
üzerine ilave edilerek haluçka çorbası servise hazır hale getirilir. Zaman
zaman acuk veya kiren ekşise haluçka çorbasına ilave edilerekte servis
yapılabilir.
Mısır Çorbası
6-8 kişilik Gerekli malzeme:
250 gr mısır tanesi
1 su bardağı kuru fasulye
4 su bardağı su
2 çorba kaşığı tereyağı
Yarım su bardağı yoğurt
Yarım su bardağı süt
Tuz
Bir gün önceden ıslatılmış kuru fasulyenin suyunu süzün. Fasulyelerle, mısır tanelerini iyice pişinceye kadar suda haşlayın. Tuz ilave edin.
Ocaktan alıp üzerine çırpılmış yoğurt ve sütü karıştırarak
ekleyin. Bir tavada tereyağını kızdırıp çorbanın üzerine gezdirin. Sıcak olarak
servis yapın.
Keşkek
500 gr dövülmüş buğday,
1 tavuk,
Tereyağı,
Tuz.
Buğdayı ayıklayıp güzelce yıkıyoruz.
Tencereye koyup yeteri kadar su ilave ederek buğdaylar
ezilinceye kadar haşlıyoruz.Tavuğu temizleyip yıkadıktan sonra, başka bir tencerede
güzelce haşlayalım.
Pişirdiğimiz tavuğu elimizle didik diderek parçalara
ayırıyoruz. Parçaladığımız tavuğu, suyu ile beraber haşlanmış buğdayın
içerisine döküyoruz.
Sürekli karıştırıp buğdayları ezerek 30 dakika pişiriyoruz.Keşkek piştikten sonra servis tabağına alıp üzerine
eritilmiş tereyağı gezdirip servis yapıyoruz
Samsun Pidesi
HAMURU İÇİN:
1,5 kilo un, 1 paket yaş maya, 1 tatlı kaşığı
şeker, 1 tatlı kaşığı tuz, Su
İÇ HARCI İÇİN:
750
gram dana kıyma, 3 adet kuru soğan, 1 demet maydanoz, 3 yemek kaşığı sıvı yağ,
4 yemek kaşığı tereyağı, 1 çay kaşığı pul biber, 1 çay kaşığı karabiber, 1
tatlı kaşığı tuz
ÜZERİ İÇİN:
3 yemek kaşığı tereyağı
HAZIRLANIŞI: Yoğurma kabına önce un alınır. Yaş maya şeker ve bir bardak su ile yumuşatılarak una katılır. Tuzu da ilave edilerek azar azar suyu koyulur ve yoğurulmaya başlanır. Yumuşak yapıdaki hamur üzeri sarılarak 30 dakika kadar dinlenmeye bırakılır. Kıyma kavurulur. İçine tereyağ ve küçük doğranan soğanlar ilave edilir. Karabiber, pul biber ve tuzu katılır. Son olarak ince kıyılmış maydanozları ilave edilerek karıştırılır ve ateşten alınarak soğumaya bırakılır. Dinlenen hamurdan portakal büyüklüğünde parçalar koparılır. Bol unlanarak elle ince uzun açılır. İçine kıymalı harçtan konularak pide kapatılır. Pideler yağlanmış fırın tepsisine yerleştirilerek 200 dereceye ayarlanmış fırına atılır. Fırından çıkartılınce üzeri tereyağla yağlanır ve servis edilir.
YAYGIN TARIM FAALİYETLERİ
Tütün, Fındık, Şeker Pancarı, Pirinç, Mısır
SAMSUN KELİME BULMA
SAMSUN KELİME BULUTU